İrmik Helvası mı?

İrmik helvası Türkiye’de yapılan birçok çeşit helvadan yalnızca biridir. Helvanın ana malzemesinin sadece un, yağ ve şeker olduğu düşünülse de içine katılan baharat ve kuru yemişlerle tadı ve adı değişmektedir. İrmik helvası da içine irmik konulması hasebiyle irmik helvası adını almıştır. Tarihine baktığımızda özellikle irmik helvası olarak değil de helva genel başlığında birkaç bir şey söylememiz mümkün. İlk olarak helva Arapça kökenli olan “hulv” kelimesinden gelmektedir. Arapçada tatlı, şirin, güzel anlamlarına geldiğini öğrendiğimiz helvanın dünyada ilk yapıldığı yer Ortadoğu ve Balkan ülkeleridir. Türk, Arap ve Yahudi topraklarının bulunduğu her yerde helva görmek mümkündür. Biz Türklerin helvayla ilk karşılaşması İslamiyet’i kabul ettikten sonra Arap kültürüyle yakınlaşmamızla başlamış.  Osmanlı döneminde ise helva sıradan bir yiyecek olmaktan çıkıp sosyolojik anlamlar kazanmıştır. Osmanlı dönemi ve sonrasında da çok çeşitli dönemlerde helva yapılıp afiyetle yenilmiştir.

Kültürümüzde bir insanın doğumundan başlayarak ölümünden sonraya kadar yenen tek yiyecek helva olmuştur. Doğumlarda, ölümlerde, okula başlama dönemlerinde, işe başlama, gurbete gitme, sünnette, düğünde, Hıdırellez’de helva yapılıp yenilirdi ve hala da yeniliyor. Yani acı-tatlı bütün dertleri paylaşmada, hangi sebeple olursa olsun eş, dost ve akrabalarla helva yemek adet haline gelmiştir. Yani helva yemek için bahane arıyoruz diyebiliriz. Helvanın yüklendiği bu sosyal anlamlar günümüze biraz eksik yansımış olabilir. Çünkü günümüzde helva, genellikle de irmik helvası veya un helvası olarak yapılan bu tatlı ölü evlerinde cenazeden sonra yenen bir tatlı haline bürünmüştür.

irmik Helvası’nın Önemi

Fakat Osmanlı’da bu anlayış daha çok sevinç, mutluluk, kutlama ve keyfin sembolüydü. Osmanlı’da bu helva kültürüne o kadar önem verilmiş ki, mutfak bölümleri arasına helvahane adında bir bölüm açılmış. Mutfak bölümlerinde pilavhane, kebaphane ya da çorbahane gibi bölümlerin olmayıp helvahane bölümünün olması da helvanın Osmanlı’da ne derece önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Helva hem besleyiciliği hem lezzetli oluşu sebebiyle Osmanlı’dan günümüze kadar gelen, vazgeçemediğimiz, ziyafetlerden ve sofralardan eksik etmediğimiz bir tatlıdır. Osmanlı ve günümüzde helvanın birçok çeşidinin yapılmasına rağmen, Osmanlı döneminde en çok yapılan ana helva çeşidi İrmik helvası’dır. Eğer aklınıza düşüp canınız çektiyse, hemen aşağıdaki tarifine bir göz atıp helvayı kaşıklamaya başlayabilirsiniz.

İrmik Helvası Tarifi için tıklayın.