Fasulye ve baklagiller familyasından olan diğer sebzelerin Türk mutfağına girişi oldukça geç dönemlere denk geliyor. O nedenle, çok eski zamanların Anadolu’sunda ve Türk mutfağında, pek yer etmemiş bir sebzedir. İlk defa Colomb keşifleri sırasında tanınmış, Orta Amerika’da kökenli bir sebze olması da Türk mutfağına girişini geciktirmiş. Fasulye, soğuğa duyarlı ve hemen hemen her toprakta yetişebilen bir bitkiydi. Bunun fark edilmesiyle, Orta Amerika dışındaki ülkelere de yayılmaya başlamıştır.
Günümüzde ise, dünyanın pek çok yerinde birçok çeşidi yetiştirilebilmektedir. Birçok iklime ve toprak tipine uyum sağlayabilmesi nedeniyle bugün dünya üzerinde yaklaşık 80 çeşidi bulunmaktadır. Bu 80 çeşidin içinde Ayşe kadın, çalı fasulyesi, barbunya, börülce, boncuk ve şeker gibi daha birçok çeşidi bulunur. Fasulye, Türk mutfağında birçok yörede ortak olarak yapılan bir yaz sebzesi olsa da en çok Safranbolu mutfağında kullanılan bir yemek türüdür. 19. yüzyıldan itibari ile yeşil fasulye mücveri adıyla bilinen yemek türüyle Türk mutfağına girmiş ve daha sonra da Safranbolu’nun yöresel yemeklerinde kullanılan geleneksel bir ürün olmuştur. Safranbolu’da bizim yeşil fasulye olarak bildiğimiz fasulye, uzun bakla adıyla anılmaktadır. Uzun bakla denmesinin nedeni ise, yeşil fasulyenin Türk mutfağına geç girmesiyle, bu ürünü tanımayan Safranboluluların eski dönemlerden beri bildiği baklaya benzetmeleriydi. İşte böyle bir geçmiş ile Safranbolu mutfağında yerini alan yeşil fasulye, Safranbolu’da önemli bir yere sahiptir. Hepimizin bildiği şekilleriyle de yapılmaz yeşil fasulye Safranbolu’da. Hiçbir malzeme eklemeden, kısık ateşte, kapağı kapalı bir şekilde sadece haşlanır. Haşlanan fasulyenin üzerine tereyağı sos gezdirilir ve kuru soğanla beraber yenir. Safranbolu mutfağında bu yemeğin adı “Tereyağlı Uzun Bakla”dır. Safranbolu’nun köylerinde de aynı yöntemle pişirilen yeşil fasulye, köylülerin kendi yaptıkları sıcak yufkanın arasında, dürüm yapılarak tüketilir. Köylerde tüketilen bu şekliyle de yemek, “Çullu Bakla” adını alır.
Birçoğunuzun, yeşil fasulyenin bu şekilde tüketildiğine dair bir fikri olmadığına eminiz. Oldukça farklı ve leziz görünen bu yöntemi evlerinizde de deneyebilirsiniz. Fakat, Safranbolu’ya da yolunuz düşerse yeşil fasulyenin bu şekilde tüketildiği aklınızda bulunsun belki yerinde yemek istersiniz.
İçerikler
One thought on “Fasulye mi?”