Mantı biz Türkler için çoğu zaman başlı başına bir yemektir. Türkiye sınırları içerisinde haşlama, kızartma ya da buharda pişirme yöntemleriyle yapılan bir ana yemektir. Türklerin yaşamış olduğu birçok farklı coğrafyada da mantının farklı şekilleri, farklı sunumları, değişik iç malzemeleri ve servis şekilleriyle yaşamını devam ettirmektedir. Mantının birçok farklı coğrafyada birçok farklı şekliyle adından söz ettirmesi, ortak paylaşılmış bir kültürün mirasıdır.
Mantı ilk olarak Osmanlı döneminde Şirvani’nin Osmanlı Türkçesine çevrilen kitabında ilk kez yerini almıştır. O dönemde mantı içinde koyun kıyması, nohut, tarçın, sirke bulunan, yoğurt ve sumak ile servis edilen bir yemektir. Yapısı ve içeriği bakımından farklılık gösteren toplam 36 adet mantı çeşidi olduğu bilinmektedir. Fakat Türkiye’de en yaygın olan etli mantıdır. Kökeni Çin’e dayanan mantının Orta Asya Türkleri tarafından Anadolu topraklarına getirildiği tahmin edilmektedir. İsim olarak da Çin ve Doğu Asya’da kullanılan “mantou” kelimesinden geldiği düşünülmektedir. Tahminen 13. Yüzyıldan itibaren Osmanlı mutfağında yerini alan mantı 15. Yüzyılda en popüler yemek çeşitlerinden biriymiş. Türkiye’de yaygın olarak bilinen, meşhur olan Kayseri mantısını bu kadar popüler kılan oldukça küçük kapatılan tanelerden oluşmasıdır. Eskiden günümüze kadar gelen ölçü birimi ise, bir şimşir kaşıkta kırk adet mantı ölçüsüdür. Eski dönemlerde evlenme çağına gelen kızlar için kaşığa kırk adet mantı sığdırmak kaynana sınavından geçmek demekmiş. Diğer bir özelliği ise birçok yörede yapılan mantılara göre daha sulu pişirilmesidir. Pişirilen suya salça ve yağ katılarak mantılarla beraber pişirilir. Bir nevi çorba şeklindedir.
Gönüllerin sultanı, sofraların şahı mantı ne şekilde yapılırsa yapılsın, gerçek bir emeğin sonucu olduğu herkes tarafından bilinmektedir. Çoğu yörelerde komşu hanımların bir araya gelerek birbirleri için mantı açılması suretiyle imece usulü yapılmaktadır. Sofraları taçlandırırken, dostlukları da pekiştiren ve köklü bir geçmişe sahip olan bu lezzet günümüzde de en sevilen yemeklerden biridir. Bu köklü geleneksel yemek olan mantı, hiç eskimeyecek bir lezzet!
İçerikler
2 thoughts on “Mantı mı?”